Šipon

Šipon is vooral gekend onder de benaming Furmint, en dan vooral in Hongarije. Onder de benaming Šipon kan je ze vinden vooral in Podravje, Stajerska in Slovenië. Het is de ziel van deze regio geworden. Deze variëteit is de belangrijkste druif die in deze regio wordt gebruikt voor de productie van droge wijnen samen met de meer bekende Sauvignon Blanc.

In Hongarije kan je ook Šipon in de regio Tokaj vinden. Daar is deze Furmint verantwoordelijk voor 70% van de productie van de wijnen en ze gebruiken de druif vooral voor zoete wijnen. De droge wijnen van Furmint zijn in Tokaj in de minderheid. Ze is er zo befaamd dat ze daar een eigen ‘AOC’ of herkomsbenaming heeft. Er staat more or less 5200 ha in de wereld. Het grootste deel dus in Hongarije maar na dit ‘Tokaj’ land komt dus Slovenië. En ook nog in mindere mate Kroatië, Roemenië, Brazilië, Oostenrijk en Zuid-Afrika. Die laatste vier kan je echter onder de noemer ‘zeer zeldzaam’ steken.

Als hij jong is kan je wat citroen en groene appel vinden in het parfum. Gember, pepers en een wat rokerige geur maken het parfum compleet. Jong is hij vinnig met veel zuur, weinig alcohol en een lichtere body. Door zijn hoog suikergehalte is hij heel geschikt om zoete wijnen te maken, ook omdat hij vatbaar is voor de edele rotting (Botrytis). Als ze Šipon droog maken is hij heel smaakvol, aaibaar, toegankelijk, speels en spannend.

Als Šipon in jouw smaakprofiel past dan dien je zeker ook Riesling te proberen. Deze vraagt net iets meer aandacht maar daar kan je ook geweldige momenten mee beleven. En omgekeerd natuurlijk ook: Riesling drinkers kunnen Šipon met veel enthousiasme appreciëren. En avontuurlijke drinkers proberen best ook eens de Spaanse Albariño, de Portugese Loureiro of de Griekse Assyrtiko… We beloven leuke gelijkenissen.

Er zijn echter nog veel andere synoniemen voor dit ras, alhoewel ze veel minder in de spotlight staan: Alte Sestrebe, Budai Goher, Csapfner, Demjen, Holyagos Furmint, Posipon, Toca Tokai en Zilavka.

Geschiedenis

Er zijn veel theorieën en legendes over de oorsprong van Šipon of Furmint. Eén daarvan is dat koning Be̒la IV in de 13e eeuw de wijngaarden van Hongarije, die tijdens de Mongoolse invasie waren verwoest, weer nieuw leven wou inblazen. Hij nam specialisten onder de arm en die emigreerden naar Hongarije en namen Furmint mee.

Volgens een andere theorie zou deze druif door Italiaanse evangelisten zijn ingevoerd tijdens het bewind van koning Stefanus II van Hongarije. De Fransen zouden tijdens de bezetting van Slovenië in 1809 de eerste keer Furmint benoemen als Šipon. Ze vonden de wijn zo lekker dat ze met veel animo riepen: "C'est si bon!" (Het is goed) en het is daarvan dat de naam Šipon is afgeleid.

Wijnbouw en wijnbereiding voor Šipon druiven

Šipon start de bloei traditioneel vroeg en heeft een lange rijpingsperiode. Door de vroege knopvorming zijn de druiven gevoelig voor voorjaarsvorst en meeldauw. Makkelijk is het niet om Šipon te kweken als het een nat seizoen is. In een droog seizoen doet hij het zeer goed. De juiste bodem is hyper belangrijk. Kalk en leisteen zijn perfect. In een reductieve opvoeding krijg je een makkelijk drinkbare wijn met veel smaak en veel fraîcheur. De beste wijngaarden creeëren echter een ongelooflijke kwaliteit waarbij wijnbouwers, vooral in Stajerska, uitmuntende wijnen maken. Šipon gaat dan fermenteren op amforen of grote foudres, waardoor ze complexer en krachtiger worden.

Wat drink je bij Šipon?

Mals gevogelte of vis in kruidige bereidingen zijn altijd een goede keuze. De Aziatische keuken is gelukkig met Šipon of probeer het bij je favoriete sushi. Bij salades met radijs en de beste sla die je kan vinden heb ik al lunches tot een succes kunnen brengen.

Wie is de beste Šipon maker…??

Voor mij is er één die met kop en schouders er bovenuit steekt en die de buren doet verbleken…

MATIC WINES [matisse], Stajerska. Wijnbouwer Matija was pas 24 toen hij de leiding van het domein over nam. Samen met zijn vriendin, en een paar trouwe werknemers, doet Matija alles zelf. Hij maakt frisse en fruitige Sloveense wijnen, nieuwe stijl. Het onderhoud van de wijngaarden, het werk in de kelder en de verkoop van zijn wijnen. Het is hard werken, maar hij doet het met passie. Elk jaar, elke oogst, elke vinificatie, streeft hij er naar om zijn wijnen nog beter te maken. Alle druiven worden met de hand geplukt en gecontroleerd. ‘Low intervention’ is de basis in al zijn wijnen. Matija maakt van Šipon een easy drinker, een single barrel met erg veel bewaar mogelijkheden vanop het kalkrijke gesteente ‘lapor’. En er is ook Mea, ondertussen een wereldbekende Petnat van Šipon… Er is echter één probleem, ze zijn schaars…

Andere, goede wijnmakers die ook Šipon hebben: Gönc Winery, Dveri Pax en Krainz.