ALLEREERST, EEN WIJN ZONDER SULFIET BESTAAT NIET.
 

SULFIET ZIT IN ELKE WIJN OMDAT, HET, TIJDENS HET GISTPROCES, NATUURLIJK WORDT AANGEMAAKT. MAAR, WIJNMAKERS VOEGEN HET VAAK OOK EXTRA TOE, ALS BEWAARMIDDEL EN OM VERDERE FERMENTATIE EN OXIDATIE TE VOORKOMEN. HET GEBRUIK ER VAN IS AL EEUWEN OUD. ZELFS DE ROMEINEN GEBRUIKTEN HET OM HUN WERKTUIGEN TE ONTSMETTEN.

Wat is sulfiet? 

Sulfiet is geen stof op zich, maar eerder een verzamelnaam voor diverse verbindingen die de sulfiet molecule SO32 bevatten. De verschillende soorten ‘sulfiet’ hebben altijd gemeen dat ze bestaan uit een deel zwavel. Er is ook een verschil tussen gebonden sulfiet en vrij sulfiet. Bij gebonden sulfiet zijn er, naast het sulfiet, nog verbindingen met andere chemische elementen. Bij vrije sulfieten is dat niet het geval. Beide vormen zijn terug te vinden in wijn.

Daarnaast wordt het ook gebruikt om bv. gedroogde abrikozen, rozijnen, garnalen, preparé, fruitsappen … te bewaren. Op het etiket lees je dan: bevat zwaveldioxide of de E-Nummers 220-228, 163, 150D, 150b en SO2. Zwaveldioxide (SO2 – in de voedingsindustrie de “E220”)  is misschien wel de belangrijkste die gebruikt wordt.

Sulfiet en je gezondheid? 

Uit verschillende wetenschappelijke onderzoeken door de WHO blijkt dat sulfiet niet kankerverwekkend of schadelijk is voor de vruchtbaarheid. Sulfiet is veilig voor de meesten onder ons, maar  +/- 5% van de bevolking kan er wel allergisch voor zijn.

Enkel bij langdurige en dagelijkse inname van zéér hoge dosissen (meer dan 400mg) kan sulfiet schadelijk zijn. Wijnen hebben veel lagere sulfietwaarden dan dat. Dit geldt zeker voor wijnen die gebotteld worden op het domein zelf. Wijnen die met bulktransport in grote tankwagens ingevoerd worden, om in België gebotteld te worden, bevatten een dosis sulfiet die er voor zorgt dat ze het transport overleven en nog eens een extra dosis bij de uiteindelijke botteling.

Je hoort soms ook dat je hoofdpijn krijgt van sulfiet. Ook na diverse onderzoeken kan dit niet bevestigd worden en heeft dit waarschijnlijk meer te maken hebben met het gebruik van te véél alcohol.

Hoe wordt sulfiet gebruikt?

Sulfiet zit dus in elke wijn, omdat de natuur sulfiet aanmaakt tijdens het gisten. Tijdens het fermentatieproces kan dit tot 30mg sulfiet zijn. Maar het kan dus ook extra worden toegevoegd. Er zijn maxima voorzien in de wetgeving en de laatste jaren doen veel wijnmakers heel wat inspanningen om het kwistig gebruik van sulfieten te beperken.

Bestaat er zoiets als sulfiet-vrije wijn? 

Dit is zo goed als onmogelijk, omdat sulfiet wordt aangemaakt tijdens het fermentatieproces. Wat wel bestaat zijn wijnen waar weinig, of geen extra sulfiet, aan wordt toegevoegd. Die ‘natuurlijke’ wijnen zijn in goede staat soms puurder van smaak, maar ook gevoeliger voor oxidatie, verdere fermentatie en bacteriën. Je herkent deze ‘andere’ stijl van wijn direct aan zijn kleur, geur en smaak. Vaak ruikt men een soort biergist, zoals een geuze.

Ook wijnbouwers die werken volgens de biologische of biodynamische principes gebruiken sulfiet, maar heel wat minder dan bij de conventionele wijnbouw. Vaak herken je natuurvriendelijke, bio- of natuurwijnen aan de labels. Maar, het is belangrijk om te weten dat niet alle bewuste wijnbouwers er voor kiezen om met een label in zee te gaan. Ook al werken ze natuurvriendelijk, volgens de principes van de bio-landbouw of de bio-dynamie. Een label vraagt immers heel wat extra papierwerk en kosten. Sommige wijnbouwers vinden ook dat het label, met het bijhorende lastenboek, niet ver genoeg gaat. Het ene label wordt ook beter gecontroleerd dan het andere, en een aantal labels zijn vooral marketing.

Het is pas door de wijnbouwer persoonlijk te kennen, te bezoeken, en naar zijn verhaal te luisteren dat je weet hoe hij werkt in de wijngaarden en de kelder.